Cách trung tâm thành phố Thái Bình chừng 7km, xã Tân Hòa (huyện Vũ Thư) từ lâu được mệnh danh là vùng đất của những chiếc bánh gai dẻo thơm, ngon nức tiếng. Nghề làm bánh truyền thống đã có ở nơi đây từ trên dưới 400 năm, bánh gai theo đó trở thành thức quà mang hương vị đặc trưng của miền quê lúa.

Ngày trước, bánh gai chỉ được làm trong những dịp lễ, tết để làm quà biếu hay dâng cúng tổ tiên. Sau này, khi kinh tế phát triển, nhu cầu thị trường cao hơn, bánh gai được người dân xã Tân Hòa gói bán quanh năm, nhiều hộ đầu tư máy móc hiện đại để sản xuất lớn.

Nguyên liệu tạo thành bánh gai Tân Hòa đơn giản là gạo nếp, lá gai, đậu xanh, cùi dừa, đường tinh, thịt lợn... Duy có quy trình sản xuất bánh thì khá công phu, một số công đoạn đòi hỏi người làm bánh phải giàu kinh nghiệm, tỉ mỉ và kỳ công thì mới có tấm bánh như ý. "Từ khâu chọn lá, ngâm gạo thế nào cho cẩn thận, đến trộn nhân và gói bánh sao cho đều đẹp, hấp bánh đúng lửa để chín vừa vặn lại thơm, đều không được xem thường khâu nào cả", bà Nguyễn Thị Huyền (người làng Đại Đồng, xã Tân Hòa) chia sẻ.

Bánh gai được gói bằng lá chuối khô. Sau khi nặn, bánh sẽ được lăn qua mỡ để thêm độ bóng và bớt dính, sau đó rắc vừng lên trên để thêm vị bùi khi ăn. Bánh được hấp cách thủy trong khoảng từ 1-2h, tùy theo số lượng phải căn chỉnh thời gian phù hợp, nếu quá sớm bánh chưa kịp chín mềm, quá lâu bánh sẽ bị nhão, mất độ dẻo ngọt đặc trưng.

Gia đình bà Huyền xưa nay vẫn giữ truyền thống làm bánh gai những ngày lễ, tết của ông cha.

Bánh gai là thức quà ăn nguội, không ăn nóng được vì khi bóc ra phần vỏ bánh sẽ dính vào lá, vào tay. Người dân Tân Hòa từ nhiều năm nay đã đưa thương hiệu bánh gai làng quê mình đi khắp các huyện thành, giá dao động từ 5.000 - 10.000/tấm. Cùng với bánh cáy làng Nguyễn, ổi Bo, bánh gai Tân Hòa với vị ngọt lành, thơm dẻo khó quên đã làm phong phú thêm cho nét ẩm thực đặc trưng của vùng quê "chị Hai năm tấn".