Vào 66 triệu năm trước, tiểu hành tinh Chicxulub đã lao xuống bán đảo Yucatan ở Mexico ngày nay và "xóa sổ" 3/4 sự sống trên Trái Đất, bao gồm khủng long. Việc khủng long tuyệt chủng như thế nào trong sự kiện này đã trở thành chủ đề nghiên cứu của nhiều chuyên gia, nhà khoa học trong suốt nhiều năm qua.

Theo các nhà nghiên cứu, tiểu hành tinh Chicxulub có đường kính khoảng 10 - 15 km đã tạo ra miệng hố rộng đến 180 km và sâu 20 km tại bán đảo Yucatan sau khi lao xuống Trái Đất.

Tác động của vụ va chạm này là cháy rừng, động đất, sóng xung kích cực mạnh và những đợt sóng khổng lồ trên biển. Tuy nhiên, đây không phải nguyên nhân chính khiến khủng long bị "xóa sổ".

Nghiên cứu mới đây của các nhà khoa học Bỉ chỉ ra, bụi bốc lên từ vụ va chạm tiểu hành tinh với Trái Đất đã gây ra thảm họa khí hậu tồi tệ.

Cụ thể, các nhà nghiên cứu cho hay trong những năm sau khi tiểu hành tinh Chicxulub lao xuống Trái Đất, đám mây khói bụi che phủ bầu trời và nhiệt độ giảm xuống thấp.

Bụi silicate mịn từ đá bị nghiền vụn có thể lưu lại trong khí quyển suốt 15 năm khiến nhiệt độ toàn cầu giảm tới 15 độ C.

Các nghiên cứu trước đây nhận định 2 yếu tố là: lượng lưu huỳnh được giải phóng sau vụ va chạm và tro bụi từ cháy rừng, nhưng nghiên cứu mới gợi ý rằng bụi đóng vai trò lớn hơn khiến khủng long tuyệt chủng.

Nghiên cứu mới chỉ ra tổng khối lượng bụi được ước tính là khoảng 2.000 gigaton, nặng gấp 11 lần khối lượng của núi Everest. 1 gigaton tương đương 1 tỉ tấn. Dữ liệu này được thực hiện mô phỏng dựa trên trầm tích lấy từ khu cổ khí hậu học Tanis ở bang Bắc Dakota (Mỹ), nơi lưu giữ bằng chứng của điều kiện sau vụ va chạm.

Nhà khoa học hành tinh Cem Berk Senel của viện quan sát Hoàng gia Bỉ và Đại học Vrije Brussel, tác giả chính của nghiên cứu cho hay, đám mây bụi chứa những hạt bụi mịn có kích thước 0,8 - 8 micromet, đã ngăn chặn sự quang hợp của sinh vật trong 2 năm và tiếp tục lơ lửng trong khí quyển 15 năm sau đó.

Khi nhiệt độ Trái Đất giảm 15 độ C khiến nhiều loài thực vật tuyệt chủng, những loài ăn cỏ cũng lâm vào cảnh chết đói. Hệ lụy tiếp theo là các loài ăn thịt cũng lâm vào cảnh tuyệt chủng vì không còn con mồi. Loài khủng long đã tuyệt chủng cùng với nhiều loài động thực vật khác trong thảm họa tồi tệ này.