Để tiếp tục chủ đề này, xin giới thiệu tiếp bài viết với tiêu đề trên của chuyên gia quân sự Nga Yuferev Xergey.Bài đăng trên “bình luận quân sự” ngày 23/12/2020 mới đây. Tất cả các ảnh trong bài là của tác giả.

Tất cả các cuộc xung đột vũ trang trongnhững năm gần đây đều có sự tham gia của máy bay không người lái (UAV). Cùng với đó, cường độ sử dụng và quy mô nhiệm vụ mà chúng giải quyết đang ngày càng tăng.

Trong nhiều năm liển, Mỹ vẫn là quốc gia dẫn đầu trong lĩnh vực chế tạo UAV, đặc biệt là các UAV trinh sát cỡ lớn và các UAV tấn công. Israel, và như cuộc chiến ở Nagorno-Karabakh vừa qua cho thấy, cà Thổ Nhĩ Kỳ nữa cũng đã đạt được nhiều thành tựu trong lĩnh vực này. Trong tương lai gần, UAV tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ chắc chắn sẽ bán chạy trên thị trường vũ khí thế giới.

EU đã quyết định không chịu tụt hậu trên hướng phát triển vũ khí mới này và ngay từ nửa cuối những năm 2010 đã khẩn trương triển khai dự án thiết kế máy bay không người lái trinh sát- tấn công cỡ lớn Eurodrone trong khuôn khổ chương trình European MALE RPAS (Medium Altitude Long Endurance Remotely Piloted Aircraft System).

Thiết bị đang được thiết kế nói trên có kích thước và trọng lượng rất ấn tượng.Về lâu dài, UAV Eurodron sẽ là đối thủ cạnh tranh với UAV MQ-9 "Reaper" của Mỹ.

Những gì đã biết về chương trình Eurodrone

Dự án thiết kế máy bay không người lái trinh sát- tấn công bay ở độ cao trung bình hoạt động trong khoảng thời gian dàiđược triển khai thực hiện từ ngày 18/5/2015. Thời kỳ đầu, chỉ có 3 quốc gia tham gia dự án: Đức, Pháp và Ý. Sau đó, có thêm Tây Ban Nha.

Vào tháng 11 năm đó (2015), chức năng quản lý chương trình được bàn giao cho Cơ quan Mua sắm Quốc phòng Châu Âu (OCCAR). Chương trình được thực hiện với sự hỗ trợ của Cơ quan Quốc phòng Châu Âu (EDA).

Khi mới triển khai, chương trình dự kiến được hoàn thành trong 10 năm, và những chiếc UAV Eurodron đầu tiên sẽ được bàn giao vào năm 2025.Nhưng, qua những gì đã thấy, kế hoạch nói trên tỏ ra quá tham vọng.Do đó, các mốc thời gian thực hiện kế hoạch đã bị thay đổi.

Đến thời điểm hiện tại, chuyến bay đầu tiên của máy bay không người lái mới đã chính thức bị lùi lại đến các năm 2024–2025. Còn thời điểm bàn giao các tổ hợp đầu tiên vào trang bị-sẽ không sớm hơn năm 2028.

Đối với các quốc gia Châu Âu tham gia dự án, thời điểm bắt đầu bàn giao có thể khác nhau. Đồng thời, hợp đồng với tổng thầu và các nhà thầu phụ của dự án dự kiến sẽ được ký ngay vào đầu năm 2021.

Tham gia chương trình chế tạo UAV Eurodronecó ba tập đoàn sản xuất máy bay lớn nhất Châu Âu: Airbus, Dassault Aviation và Leonardo. Các tập đoàn này đã triển khai nghiên cứu ý tưởng và hình dạng UAV tương lai từ tháng 9/2016.

Buổi giới thiệu mô hình kích thước thật của UAV trinh sát - tấn công tương lai châu Âu đã được tổ chức lần đầu tiên vào tháng 4/2018 tại Triển lãm Hàng không Berlin.

Theo các thông tin từ báo chí Pháp, các kế hoạch ban đầu của EU về việc mua các máy bay không người lái trinh sát- tấn công mới đã được tiết lộ.Theo tờ La Tribune rất uy tin của Pháp, một nhóm các quốc gia châu Âu đã đặt hàng 21 tổ hợp Eurodrone MALE RPAS (mỗi tổ hợp có 3 thiết bị bay không người lái). Như vậy, tổng số UAV theo các đơn đặt hàng đầu tiên ước tính đã là 63 chiếc.

Tổng giá trị các hợp đồng, kể cả kinh phí nghiên cứu- thiết kế UAV nói trên, vào thời điểm hiện tại ước tính vào khoảng 7,1 tỷ euro.

Theo các con số tài chính đã được công bố, thì dự kiến chi phí cho một tổ hợp máy bay không người lái Châu Âu (chưa tính tới chi phí thiết kế và cho công tác nghiên cứu khoa học- thiết kế- thử nghiêm (R&D) sẽ ít hơn 40 triệu euro so với tổ hợp tương tự là MQ-9 Reaper của Mỹ. Theo nhận định của Bộ Quốc phòng Pháp, giá của một tổ hợp sẽ là 160 triệu euro so với 200 triệu euro của UAV "Reaper" Mỹ.

Còn một ưu thế nữa được Bộ Quốc phòng Pháp nhấn mạnh- đó là chi phí khai thác Eurodronesẽ thấp hơn nhiều so với “Reaper”. Dự kiến, mặc dù có trọng lượng lớn gấp đôi (“Reaper” Mỹ) nhưng UAV mới Châu Âu vẫn sẽ có thể tự tin cạnh tranh với các phương tiện của Mỹ nếu xét từ góc độ kinh tế.

Vẫn Bộ Quốc phòng Pháp ước tính chi phí cho một giờ bay của máy bay không người lái mới Châu Âu là 3.000 euro, trong khi chi phí cho mỗi giờ bay của UAV MQ-9 Reaper của Mỹ là 4.000 euro.

Nếu mọi thứ được hiện thực hóa đúng như tính toán, Eurodrone sẽ tiết kiệm hơn một phần tư chi phí khai thác. Và đây thực sự là một yếu tố có ý nghĩa rất quan trọng trong thế giới hiện đại.

Các tính năng và khả năng của máy bay không người lái EU

Không có nhiều thông tin về các tínhnăngvà khả năng của máy bay không người lái trinh sát- tấn công triểnvọngEurodrone.

Nhữnggìđãbiết- trước hết, đó là các thông tin đã được tiết lộ tại các cuộc triển lãm tại Châu Âu nói trên (tại Berlin).

Eurodrone sẽ là một chiếc máy bay khá lớn. Chiều dài- 16 mét, sải cánh- 26 mét, trọng lượng cất cánh tối đa 11.000 kg, tải trọng hữu ích lên tới 2.300 kg. Tốc độ bay hành trình được công bố không đưới 270 hải lý / giờ (500 km / h) và trần bay thực tế- 13.700 mét.

Ở trên không, thiết bị bay này sẽ phải giải quyết các nhiệm vụ truyền thống, đó là: trinh sát và giám sát, phát hiện và bám mục tiêu, tấn công mục tiêu mặt đất.UAV này sẽ có thể hoạt động suốt ngày đêm trong các điều kiện thời tiết khác nhau.

Để có thể tiện hình dung hơn về kích thước của UAV này, chúng ta có thể so sánh nó với máy bay cường kích Su-25 Nga- sải cánh 14,36 mét, dài 15,05 mét và trọng lượng hành trình thông thường- khoảng 14 tấn.

Cùng với đó, máy bay không người lái đang được Châu Âu thiết kế này vượt trội hơn so với UAV tương tự của Mỹ. MQ-9 Reaper Mỹ có chiều dài 11 mét, sải cánh- 20 mét, trọng lượng cất cánh tối đa 4.760 kg.

Nhưng việc UAV Châu Âu nặng hơn gần gấp đôi so với UAV Mỹ cũng đã bị một số chính trị gia Châu Âu chỉ trích. Lấy ví dụ, Thượng nghi viện Pháp dè bỉu là “UAV quá nặng, quá đắt và không đủ sức hấp dẫn để xuất khẩu". Còn một chính khách Pháp là Christian Cambon thì cho rằng máy bay không người lái Eurodrone đang được thiết kế mắc chứng "béo phì".

Có thể thấy rằng các bài báo trên các phương tiện truyền thông và các tuyên bố công khai có liên quan đến máy bay không người lái này (đặc biệt là trong các vấn đề kinh tế) cho đến giờ nói chung là “rất đa chiều”.

Nhìn bên ngoài, UAV trinh sát- tấn công triển vọng của châu Âu là một máy bay được chế tạo theo sơ đồ cánh thấp truyền thống với đuôi hình chữ T.

Nó có cánh hình mũi tên và một thân máy bay dài, khá giống với UAV MQ-9 Reaper của Mỹ. Và cũng như UAV Mỹ, UAV Châu Âu sẽ được trang bị một trạm trính sát- ngắm bắn quang điện tử và ảnh nhiệt hình cầu treo ở phía trước thân máy bay (ảnh).

Đặc điểm khác biệt của máy bay không người lái châu Âu là có hai động cơ phản lực cánh quạt. Các động cơ được lắp ở phần đuôi máy bay.

Nhiều chuyên gia cho rằng yêu cầu UAV dứt khoát phải có hai động cơ là yêu cầu của Đức, một quốc gia cực kỳ coi trọng an toàn bay. Người Đức cho rằng sơ đồ hai động cơ sẽ làm cho thiết bị hoạt động bền hơn, an toàn hơn và đáng tin cậy hơn.

Rõ ràng- đảm bảo an toàn là yêu cầu đặc biệt quan trọng, nếu tính tới kích thước của máy bay không người lái và hoạt động sắp tới của nó trên những khu vực đông dân cư và những khu vực đô thị hóa tại Châu Âu. Và cũng phải tính một yếu tố nữa cũng không kém phần quan trọng- UAV này dự kiến sẽ còn được sử dụng cho các mục đích dân sự.

Nhưng cũng cần phải nói rằng cho cho đến thời điểm hiện tại, người Châu Âu vẫn chưa có quyết định về việc sẽ sử dụng động cơ nào cho máy bay không người lái của mình.

Hiện nay, đang có hai công ty cạnh tranh nhau cung cấp động cơ: đó là công ty Safran Helicopter Engines (Safran HE) của Pháp- công ty này chào hàng động cơ Ardiden TP3 (công suất cực đại 1.700-2.000 sức ngựa) và công ty General Electric của Mỹ.

Công ty General ElectricMỹ giới thiệu động cơ phản lực cánh quạt của mình thông qua công ty con Avio ở Ý - công ty con này đã “Châu Âu hóa” một phần động cơ GE Catalist được thiết kế cho máy bay Cessna Denali.

Rất đáng chú ý là các phiên bản động cơ Mỹ đưa ra chào hàng đều có công suất thấp hơn động cơ Ardiden TP3. Những động cơ được lắp cho "Cessna " chỉ có công suất 1.300 sức ngựa. Còn công suất tối đa của GE Catalist ở giai đoạn hiện tại rất có thể chỉ ở ngưỡng 1.600 mã lực.

Vấn đề với các động cơ, nhiều khả năng hơn cả, sẽ được giải quyết từ góc độ tài chính và trong lĩnh vực vận động hành lang lợi ích.

Thêm nữa, đương nhiên là Bộ Quốc phòng Pháp sẽ quan tâm nhiều hơn đến động cơ Safran HE.