Như Báo điện tử Xây dựng đã thông tin trước đó, theo phản ánh của hơn 60 hộ dân tại xóm Nà Mằn, thôn 3, xã Đào Viên, huyện Tràng Định (Lạng Sơn), từ đầu năm 2022, mặc dù mới chỉ đang trong quá trình kiểm đếm, giải phóng mặt bằng, thế nhưng Công ty Tân Việt Bắc đã ngang nhiên đưa máy móc vào thi công và có dấu hiệu đào, bới cát sỏi trái phép, gây sạt lở diện tích cây trồng của người dân.

Vụ việc nêu trên đã được thể hiện trong Báo cáo số 33/BC-UBND của UBND xã Đào Viên. Cụ thể, theo báo cáo trên, sáng 7/4/2022, Công ty Tân Việt Bắc đã cho máy xúc cát sỏi ở khu vực bãi bồi giữa sông. Việc múc sâu xuống lòng sông và chắn một nửa dòng sông đã tạo thành dòng chảy siết gây ra sạt lở phía ven sông, có diện tích chưa kiểm đếm, đo đạc.

UBND xã Đào Viên đã yêu cầu công ty tạm dừng thi công. Đồng thời, đề nghị công ty tiến hành công tác đo đạc, kiểm đếm dự phòng các vị trí có nguy cơ sạt lở ngoài phạm vi đã được quy hoạch. Phía công ty cũng đã nhất trí tạm dừng thi công. Tuy nhiên, đến ngày 10/4/2022, Công ty Tân Việt Bắc lại tiếp tục đưa máy móc xuống thi công, vận chuyển cát, sỏi lòng sông và bị người dân phát hiện ngăn chặn.

Tuy nhiên, trao đổi với PV Báo điện tử Xây dựng vào tháng 6/2022, đại diện Công ty Tân Việt Bắc lại phủ nhận việc tự ý thi công và đào bớt cát, sỏi. Thậm chí, vị này còn khẳng định từ Tết Nguyên đán đến nay chỉ tập trung kiểm đếm diện tích đất của người dân.

Thế nhưng mới đây, UBND huyện Tràng Định đã làm rõ hành vi vi phạm của Công ty Tân Việt Bắc. Theo đó, tại Quyết định số 1661/QĐ-XPHC ngày 6/7/2022 của Chủ tịch UBND huyện Tràng Định, tỉnh Lạng Sơn, Công ty Cổ phần Thủy điện Tân Việt Bắc Lạng Sơn đã thực hiện hành vi vi phạm hành chính: “Chiếm đất nông nghiệp không phải là đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất tại khu vực nông thôn”.

Cụ thể, Công ty Tân Việt Bắc đã chiếm đất trồng cây hàng năm để thi công Dự án Nhà máy thủy điện Tràng Định 2 mà chưa hoàn thành các thủ tục về đất đai (giao đất, thuê đất với Nhà nước) theo quy định của Pháp Luật.

Tổng diện tích chiếm đất là 9.894,9m2 quy định tại Điểm d Khoản 2 Điều 14 Nghị định 91/2019/NĐ-CP ngày 19/11/2019 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai. Vi phạm được phát hiện ngày 7/4/2022; Thời điểm vi phạm từ tháng 01/2022 đến thời điểm ra quyết định xử phạt, tại Nà Nghịu (Nà Mằn cũ), thôn 3, xã Đào Viên.

Hành vi vi phạm cụ thể của công ty này bao gồm: Chiếm đất trồng cây hàng năm để làm đường đất từ tháng 01/2022 có tổng diện tích là 3.889,5m2; đổ đá, cát sỏi cuội lòng sông lên đất trồng cây hàng năm từ tháng 02/2022 có tổng diện tích là 6.005,4m2.

Công ty Tân Việt Bắc đã bị UBND huyện Tràng Định xử phạt 80 triệu đồng.

Về biện pháp khắc phục hậu quả, Chủ tịch UBND huyện Tràng Định buộc Công ty Tân Việt Bắc tiếp tục thực hiện thủ tục giao đất, thuê đất theo quy định đối với trường hợp sử dụng đất khi chưa thực hiện xong thủ tục giao đất, thuê đất; Đồng thời, buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm với tổng số tiền 11.256.938 đồng. Số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi chiếm đất được xác định theo quy định tại Khoản 2 Điều 7 Nghị định số 91/NĐ-CP được sửa đổi bổ sung tại tiết 2 Khoản 2 Điều 1 Nghị định số 04/2022/NĐ-CP ngày 6/01/2022. Thời hạn thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả 60 ngày.

Công trình thủy điện Tràng Định 2 do Công ty Cổ phần Thủy điện Tân Việt Bắc Lạng Sơn làm chủ đầu tư. Dự án có quy mô công suất thiết kế 29,8MW. Cấp công trình: Công trình công nghiệp cấp II. Tổng vốn đầu tư 1.048,6 tỷ đồng. Địa điểm thực hiện dự án tại xã Đào Viên, huyện Tràng Định, tỉnh Lạng Sơn. Hình thức sử dụng đất: Nhà đầu tư thuê đất với Nhà nước để thực hiện dự án (dự án thuộc đối tượng được Nhà nước thu hồi đất theo quy định tại Điều 62 Luật Đất đai năm 2013). Diện tích đất dự kiến sử dụng 212,86ha.

Được biết, ngoài Dự án Nhà máy thủy điện Tràng Định 2, Công ty Cổ phần Thủy điện Tân Việt Bắc còn là chủ đầu tư Dự án Thủy điện Đèo Khách, xã Tân Việt, huyện Văn Lãng. Dự án được UBND tỉnh Lạng Sơn phê duyệt chủ trương đầu tư vào ngày 27/9/2019 với công suất 5MW. Theo dự kiến, dự án sẽ khởi công xây dựng vào quý IV/2019; khánh thành công trình, phát điện vào quý III/2021. Tuy nhiên, trong quá trình khảo sát thực tế cũng như nghiên cứu công nghệ cho thấy có thể lắp đặt công suất Dự án Thủy điện Đèo Khách lên tới 14MW để tận dụng tối đa nguồn thủy năng tại khu vực, nên UBND tỉnh Lạng Sơn đã trình Bộ Công Thương đề nghị điều chỉnh quy hoạch thủy điện vừa và nhỏ đối với Dự án Thủy điện Đèo Khách để tăng công suất lên 14MW (Tờ trình số 50/TTr-UBND ngày 23/4/2020), do đó dự án này vẫn đang chậm tiến độ.