Phía Trung Quốc cũng cho rằng những hoạt động của Mỹ làm tăng nguy cơ xảy ra va chạm và thậm chí là cả những vụ rò rỉ hạt nhân trên tuyến đường biển chiến lược này.
Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc, Tan Kefei, cũng nhắc lại đề nghị của nước này rằng Mỹ phải đưa ra lời giải thích về chi tiết những điều đã xảy ra trong vụ tàu ngầm tấn công nguyên tử Mỹ va chạm với “vật thể lạ” ở Biển Đông hồi đầu tháng này, mô tả tuyên bố của Washington – được đưa ra 6 ngày sau khi vụ việc xảy ra – là “ngắn và không rõ ràng”.
“Cách tiếp cận vô trách nhiệm và giấu giếm này là thiếu minh bạch, và có thể dễ dàng dẫn tới sự hiểu sai và đánh giá sai lầm. Trung Quốc và các nước láng giềng ở Biển Đông buộc phải yêu cầu làm rõ sự thực về vụ việc này và ý định của nước Mỹ” – ông Tan Kefei phát biểu trong hôm 19/10.
Theo Hải quân Mỹ, tàu ngầm USS Connecticut – một tàu lớp Seawolf – đã va chạm với một vật thể không xác định ở Biển Đông vào ngày 2/10, khiến 11 thủy thủ bị thương. Báo cáo nói rằng hệ thống động cơ nguyên tử của con tàu không bị ảnh hưởng, và vẫn có thể trở về căn cứ ở đảo Guam để kiểm tra tổn thất.
Không có thêm chi tiết được công bố, đó bao gồm mức độ thiệt hại của tàu, loại vật thể mà tàu đã va chạm, hay vị trí cụ thể xảy ra vụ việc.
Báo cáo của Hải quân Mỹ nói rằng một bản đánh giá và sửa chữa sơ bộ cho con tàu ngầm này đang được thực hiện và 2 cuộc điều tra sẽ được thực hiện. Truyền thông, các hãng phân tích và nhiều quan chức Trung Quốc đã đặt nghi vấn về khả năng rò rỉ hạt nhân.
Ông Tan nói rằng vụ việc trên cho thấy Mỹ đang gây ra một mối đe dọa nghiêm trọng đối với khu vực, bằng các hoạt động tự do hàng hải của trên Biển Đông. Phía Trung Quốc coi những hoạt động này như sự xâm phạm chủ quyền hàng hải của họ, trong khi Mỹ nói hoạt động đó là cần thiết để đối phó với công cuộc xây dựng quân đội thần tốc của Trung Quốc trên vùng biển tranh chấp.
“Dưới khẩu hiệu “tự do hàng hải”, quân đội Mỹ thường xuyên triển khai các nền tảng vũ khí tối tân như tàu sân bay, máy bay ném bom chiến lược và tàu ngầm nguyên tử tới phô diễn sức mạnh và gây rối trên Biển Đông, đe dọa nghiêm trọng tới an ninh quốc quốc gia các nước trong khu vực và làm tăng tăng căng thẳng” – ông Tan nói.
Ông thêm rằng các hành động của Mỹ đã khiến tất cả các nước trong khu vực khó chịu.
“Mỹ nên ngừng hoạt động do thám quân sự trong vùng biển và không phận sát Biển Đông và các bãi cạn, hay việc triển khai quân sự nhằm vào Trung Quốc, và ngừng thực hiện cái gọi là “chiến dịch tự do hàng hải” ở Biển Đông” – người phát ngôn nói thêm.
Vị quan chức này còn nhắc tới thỏa thuận AUKUS – theo đó Mỹ và Anh cung cấp tàu ngầm nguyên tử cho Australia – cho rằng nó sẽ làm tăng thêm nguy cơ trong khu vực.
Thỏa thuận này “sẽ kích hoạt một cuộc chạy đua vũ trang trong khu vực và gây tổn hại tới khung làm việc chống phổ biến hạt nhân ở Đông Nam Á. Nguy cơ rò rỉ hạt nhân sẽ tăng lên và điều này sẽ mang tới nhiều thách thức lớn đối với hòa bình và an ninh khu vực”, theo ông Tan.