Xem Video: Khám phá lịch sử con thuyền huyền thoại và ngôi đền Long Sơn nổi tiếng
c
Vì vậy người xưa đã ca ngợi phong cảnh nơi đây rằng:
Núi xanh xanh mãi không già
Với dòng suối ngọc chảy ra không ngừng
Đền Long Sơn (hay còn gọi là đền Cô Chín suối Rồng) là công trình tín ngưỡng có từ lâu đời, gắn liền với đời sống tâm linh của người dân phường Ngọc Xuyên (xưa kia gọi là phường Ngọc Tuyền) nói riêng và người dân Đồ Sơn nói chung. Đền thờ cô Chín, Thánh mẫu Thượng ngàn và các vị thần linh linh thiêng, phù hộ độ trì cho nhân dân có cuộc sống ấm no, hạnh phúc.
Đền Long Sơn nằm dưới chân núi Rồng - một trong chín ngọn núi trong dãy núi Cửu Long - chín rồng của bán đảo Đồ Sơn. Theo sử sách ghi lại và lời kể còn lưu truyền trong nhân dân địa phương, tại khu vực Đền Long Sơn, nhà sư yêu nước Phạm Ngọc đã dựng cờ khởi nghĩa, kêu gọi nhân dân trong vùng nổi dậy chống ách thống trị, đồng hoá văn hoá của giặc Minh trong những năm đầu thế kỷ XV; được nhiều tín đồ Phật tử và nhân dân trong vùng hưởng ứng. Chính vì thế, trong đền hiện còn đôi câu đối của nhà tu hành yêu nước Phạm Ngọc kêu gọi nhân dân hưởng ứng khởi nghĩa, nội dung còn lưu lại như sau:
Mẫu ngự Long Sơn linh thiêng cổ
Đế tuyền tự tại độ muôn dân
Tạm dịch
Mẹ ở núi rồng linh thiêng nghìn năm nay
Vua đến nơi này giúp muôn dân
Ở đền Cô Chín suối Rồng còn có một dòng suối đó là dòng nước trong mát chảy róc rách ra từ lòng núi hàng nghìn năm qua chưa bao giờ dừng chảy mà người dân quen gọi là suối Rồng. Du khách mến mộ thiên nhiên cảnh quan nơi đây về với đền Cô Chín còn xin nước tại đền Cô mong cầu sức khỏe bình an. Bên cạnh đền còn có một cây đa cổ thụ cành lá xum xuê tồn tại hàng trăm năm đã tạo cho đền Long Sơn vô cùng linh thiêng.
Thanh sơn bất lão xuân do tại
Ngọc Thủy trường tồn tuyết vị tiêu
(tạm dịch là nơi đây có quả núi với dòng nước suối mát chảy quanh năm, không bao giờ dừng chảy)
Thủ nhang tại đền là ông Hoàng Gia Bổn cho biết; mảnh đất Đồ Sơn xưa được thiên nhiên tạo dáng ví như những đàn rồng bay từ đại dương…đến hôm nay những vẻ đẹp cùng sự linh thiêng ấy được du khách trong và ngoài biết đến. Tiếng lành đồn xa du khách nô nức đến lễ tại đền đều có mong muốn được bình an trong cuộc sống.
Đền Long Sơn nằm giữa vành cung núi Mẫu Sơn, phía Đông và phía Tây vươn ra như hai hàm rồng vững chãi, được ví như đôi cánh tay của người mẹ hiền ấp ủ che chở cho những người con. Thời chống Pháp đền Long Sơn còn là cái nôi cách mạng để che giấu cán bộ... Nên phường Ngọc Xuyên ngày nay là phường duy nhất trong quận được tuyên dương anh hùng thời chống Pháp.
Ông Khóa Hiếu ngày xưa từng viết bài thơ:
Chín con theo mẹ dòng dòng
Còn một con út ra lòng bất nhân
Đông kia núi độc phản thân
Tây kia núi mẫu mấy lần đón con
Hay người xưa còn có 2 câu thơ về đền như sau:
Nước suối rồng vừa trong vừa mát
Đường Đồ Sơn lắm cát dễ đi
Người có công lao trong việc trùng tu lại ngôi đền được khang trang, đẹp đẽ như ngày hôm nay chính là ông thủ nhang Hoàng Gia Bổn. Từ xa xưa ngôi đền còn rất nhỏ do người dân lập nên nhiều lần, sau này qua một số lần tu sửa đến nay ngôi đền đã trở thành nơi tín ngưỡng thu hút nhân dân và khách thập phương về tham quan, chiêm bái đông nhất Đồ Sơn, đặc biệt là vào những ngày tuần, rằm hàng tháng. Nhất là vào dịp tết ra người dân, du khách thập phương đến đền Cô Chín thắp hương đông không tưởng. Lối vào đền tắc nghẽn, thế nhưng vẫn không ngăn cản được dòng người đổ xô về đền.
Ngoài việc giúp Đồ Sơn lưu giữ lại những di sản văn hóa có giá trị, người dân Đồ Sơn vô cùng cảm phục thủ nhang ở đền Cô Chín bởi những việc ông làm giúp đời, giúp dân. Hàng chục ngôi nhà tình nghĩa được ông đứng ra vận động quyên góp giúp người nghèo khó. Ông bảo gia đình chín đời làm thủ nhang, các cụ đều rất hiền lành và luôn tận tụy giúp đỡ những người dân nghèo khó. Giờ đây biết việc kế cận tâm linh là rất khó nhưng ông cho rằng những việc liên quan đến mở rộng đền đang dần bước vào giai đoạn tiếp theo của từng hạng mục công trình sẽ luôn được người dân ủng hộ để tới đây ngôi đền sẽ có không gian rộng và đẹp hơn nữa. Bởi đây là kiến trúc tâm linh lưu giữ lại cho muôn đời sau. Nhắc nhớ con cháu về truyền thống tốt đẹp của người Việt.
Ông Bổn cho biết thêm, có nhiều câu chuyện linh thiêng về đền mà không lý giải được. Rất nhiều việc trước khi làm về đền thủ nhang đều được báo mộng trước. Linh ứng đến mức mọi người trong đền đều vô cùng kinh ngạc khi những điềm báo đều trở thành sự thật.
Hiện ngôi đền linh thiêng này trở thành nơi để người dân du khách chiêm bái không thể thiếu trong đời sống của họ. Cùng với quần thể di tích Đình Ngọc, Tháp Tường Long, Rặng Thị cổ đã tạo nên một quần thể di tích linh thiêng trên mảnh đất Đồ Sơn này.