Theo một quan chức Trung Quốc, cuộc điều tra của chính quyền Tổng thống Donald Trump về vấn đề sở hữu trí tuệ tại Trung Quốc, có thể sẽ khởi đầu cho một cuộc chiến tranh thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
“Chúng tôi cảm thấy rất băn khoăn và quan ngại về cuộc điều tra,” Chen Zhou đến từ Phòng Thương mại Quốc tế Trung Quốc cho biết. Phát biểu hôm thứ Ba (10/10 trong buổi điều trần Văn phòng Đại diện thương mại Mỹ (USTR) tổ chức, Chen cảnh báo, bất kỳ quyết định nào của Washington nhằm đơn phương áp dụng các lệnh trừng phạt lên Trung Quốc “có thể sẽ châm ngòi một cuộc chiến tranh thương mại.”
Buổi điều trần nằm trong khuôn khổ cuộc điều tra của USTR vào chính sách và thông lệ của Trung Quốc liên quan đến chuyển giao công nghệ, quyền sở hữu trí tuệ và phát minh - nhằm xác định xem quốc gia châu Á có phân biệt đối xử hoặc hạn chế các hoạt động thương mại của Mỹ hay không. Cuộc điều tra được tiến hành theo Điều khoản 301- vốn rất ít được sử dụng – trong Đạo luật Thương mại 1974, theo đó, Tổng thống Mỹ được trao quyền áp dụng các mức thuế quan vào hàng hóa nước ngoài.
Quyết định điều tra của Mỹ đã khiến căng thẳng giữa hai nước không ngừng gia tăng, đặc biệt là sau khi Washington yêu cầu Bắc Kinh phải có một vai trò lớn hơn trong những nỗ lực kiềm chế tham vọng hạt nhân của Triều Tiên.
USTR cho rằng, trong quá khứ Bắc Kinh đã sử dụng một loạt các thông lệ để ép các công ty phải chuyển giao quyền sở hữu trí tuệ và tham gia vào việc “đánh cắp các bí mật thương mại” của Mỹ. Các quan chức Washington cũng lo lắng về khả năng Trung Quốc sẽ lợi dụng nền công nghệ của Mỹ để phục vụ cho tham vọng trở thành quốc gia đứng đầu trong lĩnh vực trí thông minh nhân tạo và các ngành công nghiệp trình độ cao khác.
Doanh nghiệp liên doanh
Theo một nhóm đại diện các doanh nghiệp Mỹ có mặt tại buổi điều trần, trong nhiều trường hợp, Chính phủ Trung Quốc thường bắt công ty nước ngoài phải thành lập doanh nghiệp liên doanh với đối tác địa phương và chuyển giao công nghệ cho các công ty Trung Quốc.
Daniel Patrick McGahn, CEO của tập đoàn American Superconductor Corp. mong muốn USTR có thể thuyết phục Trung Quốc hiểu được, các công ty Trung Quốc và Mỹ “tất cả đều nên nằm trong phạm vi cùng một hệ thống luật lệ.”
Những người khác tỏ ra thận trọng hơn khi cho rằng việc trừng phạt Trung Quốc có thể khiến nền kinh tế Mỹ gặp tổn hại, đặc biệt là khi vấn đề sở hữu trí tuệ tại quốc gia Trung Quốc vẫn chưa thay đổi.
“Nước Mỹ cần phải có một kế hoạch rõ ràng để đạt được thành công,” Erin Ennis, Phó Giám đốc cấp cao của Hội đồng doanh nghiệp Mỹ - Trung Quốc nói. “Các hành động hợp tác sẽ có sức mạnh hơn là hành động đơn phương.”
William Mansfield, Giám đốc về vấn đề sở hữu trí tuệ tại ABRO Industries chia sẻ, công ty của ông đã làm việc thành công với các chính quyền Trung Quốc để bảo vệ sản phẩm của mình. “Họ là một quốc gia chủ quyền có các quyền được phát triển và tự áp dụng các luật lệ - hệ thống của riêng mình, giống như chúng ta và những gì chúng ta đang làm,” Mansfield nhận xét.