Hoàng thân Philip, người chồng khó tính và cứng rắn của Nữ hoàng Elizabeth II, người đàn ông đã dành hơn 7 thập kỷ để hỗ trợ vợ mình, đã qua đời ở tuổi 99 tại Cung điện Buckingham hôm 9.4.

Một màn hình tưởng niệm Hoàng tử Philip trên Rạp xiếc Piccadilly ở London. Ảnh: Reuters.

Cuộc đời của ông kéo dài gần một thế kỷ gắn với lịch sử châu Âu, bắt đầu bằng việc ông ra đời với tư cách là một thành viên của Hoàng gia Hy Lạp và kết thúc với tư cách là người hầu cận phục vụ lâu nhất của Anh trong một triều đại đầy biến động, trong đó chế độ quân chủ hàng nghìn năm tuổi buộc phải tự tái tạo cho đến thế kỷ XX.

Ông Philip được biết đến với việc thực hiện hơn 20.000 cuộc giao tranh với hoàng gia nhằm thúc đẩy lợi ích của người Anh ở trong và ngoài nước. Ông đứng đầu hàng trăm tổ chức từ thiện, thành lập các chương trình giúp học sinh Anh tham gia các cuộc phiêu lưu ngoài trời đầy thử thách và đóng vai trò quan trọng trong việc nuôi dạy 4 người con của ông, bao gồm Thái tử Charles - người thừa kế ngai vàng.

Hoàng thân Philip là người hỗ trợ suốt đời của vợ mình - Nữ hoàng Elizabeth. Ảnh: Closer Weekly.

Hoàng thân Philip được trao tước hiệu Công tước xứ Edinburgh vào ngày cưới, luôn xem vai trò duy nhất của ông là hỗ trợ vợ mình - Nữ hoàng Elizabeth.

Qua nhiều thập kỷ, hình ảnh của Hoàng thân Philip đã thay đổi từ một vận động viên điển trai, bảnh bao sang một nhà quan sát triết học và lý trí của thời đại.

Vị trí của ông Philip là một thách thức, ông không có vai trò chính thức khi là chồng của một nữ hoàng quyền lực và cuộc đời được đánh dấu bởi những mâu thuẫn bất thường giữa nhiệm vụ công và tư. 

Dù từ bỏ sự nghiệp hải quân đầy hứa hẹn để trở thành người đồng hành suốt đời của nữ hoàng Elizabeth, ông Philip đã thúc đẩy ngành công nghiệp và khoa học của Anh. Hoàng thân Philip cũng là người luôn tán thành việc bảo tồn môi trường trước khi nó trở thành “trend”.

Nhà sử học hoàng gia Robert Lacey cho biết: “Cách mà ông Philip tồn tại trong hệ thống quân chủ của Anh là trở thành người của chính mình và đó là nguồn hỗ trợ cho nữ hoàng”.

Sinh ngày 10.6.1921, ông Philip là con trai duy nhất của Hoàng tử Andrew, em trai của vua Hy Lạp. Mẹ của ông Philip là Công chúa Alice của Battenberg, hậu duệ của các hoàng tử Đức. Giống như người vợ Elizabeth của mình, ông Philip cũng là chắt của Nữ hoàng Victoria.

Khi Vua George VI qua đời năm 1952, ông Philip đã từ bỏ sự nghiệp hải quân, được chính thức phong ấn tại lễ đăng quang và cam kết sẽ trở thành người đàn ông đáng tin cậy của Nữ hoàng Elizabeth.

Từ năm 1956, ông Philip là Người bảo trợ và Chủ tịch Ủy ban cho chương trình hoạt động thanh thiếu niên lớn nhất ở Anh, Giải thưởng của Công tước xứ Edinburgh, một chương trình gồm các hoạt động thực tế, văn hóa và mạo hiểm dành cho thanh niên tồn tại trên 100 quốc gia. Hàng triệu trẻ em Anh đã được tiếp xúc với giải thưởng và các cuộc thám hiểm cắm trại nổi tiếng của nó.

Trong những thập kỷ gần đây, dữ liệu thăm dò cho thấy Hoàng thân Philip được tôn trọng rộng rãi, đôi khi được ngưỡng mộ. Dù không được công chúng yêu quý như Nữ hoàng Elizabeth, Hoàng thân Philip vẫn là một trong những nhân vật được yêu thích nhất ở Anh.