Xem Video: Nghệ nhân Bát Tràng phát huy tinh hoa nghệ thuật gốm
                                       

Từ anh chàng bán bánh chưng dạo...

Trải qua 2 đợt dịch Covid-19 hoành hành suốt nhiều tháng, căn nhà nhỏ của gia đình anh Huỳnh Phương Đỏ (đường Bạch Đằng, phường Minh An, TP Hội An) không vì thế mà vắng bóng khách tham quan.

Anh Đỏ đã có 20 kinh nghiệm gắn bó với nghề điêu khắc tại phố cổ Hội An

“Đỏ tre” là cách gọi trìu mến mà người dân phố cổ Hội An dành cho anh. Gần 20 năm nay, anh gắn bó, đam mê với nghề điêu khắc từ gốc tre. Những tác phẩm của anh đang được trưng bày, giới thiệu tại khuôn viên công viên Kazik. Vợ chồng anh đang nỗ lực quảng bá sản phẩm của mình nhằm phát triển du lịch truyền thống của Hội An.

Mỗi ngày, anh đỏ điêu khắc hàng chục tác phẩm để phục vụ du khách tham quan

Từ nhỏ, anh Đỏ được cha mẹ cho học nghề điêu khắc gỗ một cách khá bài bản. Anh là bà con trong họ với các nghệ nhân Huỳnh Sướng, Huỳnh Ri - những người vốn nổi tiếng của Làng mộc Kim Bồng.

Tuy nhiên, do những thăng trầm của nghề mộc thu nhập không đủ sống, có thời điểm anh Đỏ phải đạp xe đi bán bánh chưng và bắp luộc dạo để trang trải cuộc sống. Sau khi lập gia đình, cuộc sống cũng chẳng khá hơn, vẫn bươn chải đủ nghề để kiếm sống từng ngày.

Du khách hứng thú với cách điêu khắc từ gốc tre của anh Đỏ

Một cơ duyên đã đến với anh Đỏ trong trận lụt lớn tại Hội An vào cuối năm 2002, khiến cuộc đời Đỏ rẽ ngang một hướng khác. Sau trận lụt năm ấy, anh Đỏ vớt được vô số gốc tre từ thượng nguồn trôi về. Nhìn hình thù kỳ dị của những gốc tre, trong đầu anh lóe lên suy nghĩ tại sao không thử chế tác những tác phẩm điêu khắc từ tre? Biến ý tưởng thành hiện thực, những lúc rảnh rỗi, anh lấy đồ nghề đục thử, tạo dáng khuôn mặt người từ những gốc tre vớt được.

Những khuôn mặt có hồn từ gốc tre sần sùi

Qua đôi tay khéo léo của anh, gốc tre vốn vô tri, vô giác biến thành những tác phẩm nghệ thuật độc đáo như: khuôn mặt của các vị: Bồ Đề Đạt Ma, Quan Công, Phúc - Lộc - Thọ... và giới thiệu tới khách du lịch tham quan. Cũng từ đó anh quyết định dồn hết tâm huyết vào công việc này.

… đến nghệ nhân chế tác gốc tre nghệ thuật nhiều nhất Việt Nam

Anh Đỏ cho biết, thời gian đầu, hai vợ chồng rất chật vật với việc tìm đầu ra cho các sản phẩm, bởi không dễ thay đổi thị hiếu của khách. Không nản chí, vợ chồng anh tranh thủ đi khắp nơi để tìm hiểu và khảo sát thị trường. Khi sản phẩm bắt đầu có chỗ đứng, đầu năm 2004 vợ chồng anh quyết định mở cơ sở chế tác, trưng bày sản phẩm ngay tại nhà.

Hàng trăm tác phẩm được anh Đỏ trưng bày trước khuôn viên công viên Kazik

“Để đi tìm được những gốc tre ưng ý về chế tác là cả một quá trình công phu, vất vả. Đào gốc tre từ đất cát dễ hơn nơi đất sét, đất thịt. Tuy nhiên, những gốc tre được lấy từ đất sét, đất thịt thường đẹp, cứng cáp, có kiểu dáng độc lạ hơn”, anh Đỏ chia sẻ.

Anh Đỏ cho biết, việc chế tác trên tre có nhiều nét tương đồng với trên gỗ, nhưng đòi hỏi sự khéo léo bởi thao tác khó hơn. Tùy hình dạng của mỗi gốc tre, nghệ nhân phải có cách chế tác phù hợp, tận dụng triệt để những đường nét độc đáo tự nhiên của nó. Để thổi hồn vào sản phẩm, thì ngoài kiến thức lịch sử, nghệ nhân phải có cái nhìn thẩm mỹ, đặt biệt là sự sáng tạo không ngừng.

Tác phẩm thành hình hài sau khi được anh Đỏ dùng dụng cụ đục đẽo chỉ sau vài phút

Chịu khó nghiên cứu và mạnh dạn thử nghiệm, đến nay anh Đỏ đã cho ra đời hàng ngàn sản phẩm độc đáo từ gốc tre, thể hiện thần thái của từng nhân vật. Ngoài những sản phẩm truyền thống, để thu hút du khách, anh còn chế tác thêm một số sản phẩm mới hoặc làm theo yêu cầu, chủ yếu là các danh nhân thế giới.

Trong một ngày làm việc, anh Đỏ có thể tạo ra hơn 15 tác phẩm từ gốc tre, mỗi gốc có thể bán được từ 100.000 đồng đến 1 triệu đồng. Đối với những gốc tre có thế độc, lạ, anh phải mất ít nhất một buổi, thậm chí cả tuần để cho ra tác phẩm ưng ý.

Du khách chụp ảnh bên những tác phẩm của gia đình anh Đỏ

Tuy nhiên, những tác phẩm này thường có giá khá cao, có khi đến vài triệu đồng. Hiện, những sản phẩm độc đáo, mới lạ không đủ bán, đơn đặt hàng từ các thành phố lớn như: Đà Nẵng và TP HCM đến tới tấp.

Ngoài ra, nhiều du khách đến thăm Hội An rất thích thú với những tác phẩm nghệ thuật tinh xảo làm từ gốc tre và thường mua về tặng người thân.

Anh Đỏ cười vui trong lúc điêu khắc

Với việc cho ra hàng ngàn tác phẩm từ gốc tre, mới đây Tổ chức VietKings đã đề xuất kỷ lục cho anh Huỳnh Phương Đỏ là nghệ nhân chế tác gốc tre nghệ thuật nhiều nhất Việt Nam.