Theo truyền thông Indonesia, tàu ngầm không người lái được ngư dân tìm thấy vào ngày 20/12, gần đảo Selayar ở Nam Sulawesi. Nó được giao cho cảnh sát 6 ngày sau đó và được bàn giao cho quân đội, Guardian đưa tin.
Các nhà quan sát quân sự cho biết tàu ngầm không người lái (UUV) này nhiều khả năng là Haiyi, còn gọi là Sea Wing của Trung Quốc. Loại UUV này được phát triển bởi viện tự động hóa Thẩm Dương, Học viện Khoa học Trung Quốc.
Loại tàu ngầm này thường được sử dụng cho mục đích thu thập dữ liệu nước biển, độ mặn, độ đục và mức oxy. Dữ liệu từ UUV được truyền về trung tâm điều khiển theo thời gian thực. Chính quyền Trung Quốc chưa bình luận về vụ việc.
Theo Naval News, dữ liệu dưới nước do UUV thu thập có giá trị rất lớn đối với các nhà hoạch định hải quân, đặc biệt là các hoạt động của tàu ngầm. "“Hải quân nước nào càng nắm rõ vùng biển thì càng có khả năng che giấu tàu ngầm tốt hơn”, tờ Naval News bình luận.
Trung Quốc bị lên án vì các hành động phi pháp trên Biển Đông và đang tiến hành nghiên cứu hải dương học mở rộng ở các khu vực được cho là có ý nghĩa quan trọng đối với quân sự.
Năm 2019, Trung Quốc đã tổ chức nghiên cứu hải dương học ở phía bắc Papua New Guinea, nơi Mỹ và Australia điều hành một căn cứ hải quân chung trên đảo Manus. Tháng 3 năm nay họ cũng khảo sát gần đảo Christmas, một lãnh thổ của Australia ở tây bắc lục địa chính.
ABC News cho biết các tàu ngầm Trung Quốc thường xuyên quá cảnh trong khu vực. Nhà phân tích an ninh Indonesia Muhammad Fauzan nói với ABC News rằng UUV có thể đang lập hải đồ dưới nước cho tàu ngầm trong tương lai, vì nó được tìm thấy ở cách xa vùng biển của Trung Quốc. Nó đang thu thập dữ liệu trên tuyến đường biển quan trọng giữa Trung Quốc và thành phố Darwin ở cực bắc Australia.
Ông Fauzan cho biết có rất nhiều câu hỏi xung quanh việc liệu UUV nếu là của Trung Quốc đang sử dụng để thu thập thông tin tình báo hay khảo sát bất hợp pháp. Ông cho biết đây ít nhất là lần thứ 3, một UUV của Trung Quốc được tìm thấy trong lãnh hải Indonesia.
Một chi tiết khá quan trọng là có thông tin cho rằng chiếc UUV vẫn đang hoạt động khi bị các ngư dân phát hiện. Chiếc UUV vẫn đang di chuyển, đèn tín hiệu vẫn nhấp nháy và các cảm biến vẫn đang hoạt động.
Quân đội Indonesia đang điều tra về UUV tại trụ sở của hạm đội 2, hải quân Indonesia ở căn cứ Surabaya.
