Ngày 27/9, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã loại trừ khả năng nhượng bộ về chủ quyền trong cuộc tranh chấp lãnh thổ căng thẳng với Trung Quốc, song kêu gọi Bắc Kinh thảo luận về những khác biệt giữa hai nước.

Phát biểu với báo giới sau khi tham dự kỳ họp của Đại hội đồng LHQ, ông Abe tuyên bố: “Quần đảo Senkaku là một bộ phận cố hữu của lãnh thổ Nhật Bản dựa trên các chứng cứ lịch sử, luật pháp quốc tế và quần đảo này thuộc quyền kiểm soát hợp lệ của Nhật Bản. Đáng tiếc là tàu công vụ Trung Quốc vẫn đang tiếp tục xâm nhập các vùng biển của chúng tôi. Nhưng Nhật Bản sẽ không có bất cứ nhượng bộ nào về chủ quyền lãnh thổ của mình”.

Tuy nhiên ông Abe khẳng định Nhật Bản sẽ cố gắng điềm tĩnh và “không có ý định leo thang vấn đề này thêm nữa”.

Tuyệt đối không có một sự nhượng bộ nào của Tokyo với Bắc Kinh về chủ quyền trên quần đảo Sensaku

Nhà lãnh đạo Nhật Bản cũng bác bỏ lời kêu gọi gần đây của Trung Quốc rằng Bắc Kinh sẵn sàng thảo luận nếu Nhật Bản thừa nhận quần đảo Senkaku, mà Trung Quốc gọi là Điếu Ngư, đang trong tình trạng tranh chấp.

Lập trường này của Bắc Kinh được Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị khẳng định trong tuyên bố ngày 20/9.

Tại chuyến thăm Mỹ, Ngoại trưởng Mỹ cũng kiên quyết đổ lỗi cho phía Nhật đã đẩy căng thẳng hai nước lên cao khi tiến hành quốc hữu hóa 3 hòn đảo thuộc quần đảo tranh chấp với Trung Quốc vào ngày 11/9/2012.

Cùng ngày, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Itsunori Onodera tuyên bố lực lượng vũ trang nước này sẽ tăng cường tuần tra khu vực bờ biển phía đông hướng ra Thái Bình Dương để đề phòng tàu Trung Quốc.

“Trong thời gian qua, chúng ta thường xuyên tuần tra ở biển Nhật Bản và biển Hoa Đông. Nhưng để bảo vệ các lợi ích hàng hải, chúng ta cũng phải tuần tra ở vùng biển phía Tây hướng ra Thái Bình Dương”, Bộ trưởng Onodera nhấn mạnh.

Bộ Quốc phòng Nhật cũng đề nghị tăng ngân sách thêm 4,55 triệu USD trong năm 2014 nhằm xây dựng một căn cứ trên đảo xa Iwo Jima. Căn cứ này sẽ theo dõi mọi liên lạc không dây xung quanh hòn đảo, tăng cường hoạt động tuần tra tại Thái Bình Dương.

Thời gian gần đây, chính phủ Nhật Bản liên tục báo động về việc tàu hải quân, máy bay Trung Quốc liên tục xâm phạm khu vực quanh quần đảo tranh chấp.

Ngày 9/9, Bộ Quốc phòng Nhật Bản cho biết hai tàu khu trục của lực lượng hải quân Trung Quốc đã đi qua khu vực ngoài khơi giữa đảo chính Okinawa và quần đảo Miyako, thuộc tỉnh Okinawa, Nhật Bản từ tối 8/9 đến sáng sớm ngày hôm sau.

Chỉ trước đó 24h đồng hồ, hai máy bay ném bom H-6 của Trung Quốc cũng đã thực hiện hành trình bay từ biển Hoa Đông tới Thái Bình Dương, qua vùng biển gần quần đảo Okinawa.