Ngày 4-7, một quan chức Nhật cho biết Tokyo đã gửi công hàm phản đối tới Trung Quốc (TQ) về việc một tàu hải quân Bắc Kinh đi gần quần đảo mà Nhật gọi là Senkaku, TQ gọi là Điếu Ngư. Theo hãng tin AFP, quần đảo này vốn là tâm điểm tranh chấp lâu nay giữa hai nước.

Các quan chức Nhật thường xuyên phản đối sự hiện diện của tàu tuần duyên TQ ở vùng biển gần quần đảo. Tuy nhiên, theo đài NHK, đây là lần đầu tiên kể từ năm 2018, tàu hải quân TQ bị phát hiện ở đó.

Theo Bộ Quốc phòng Nhật, vào khoảng 7 giờ 44 phút sáng 4-7, một tàu khu trục nhỏ của hải quân TQ "đã bị phát hiện đi vào vùng tiếp giáp lãnh hải của Nhật" ở phía tây nam của một trong những hòn đảo do Tokyo kiểm soát.

“Chúng tôi bày tỏ quan ngại nghiêm trọng và gửi công hàm phản đối tới phía TQ thông qua con đường ngoại giao, đồng thời kêu gọi họ ngăn hành động này tái diễn” - Phó Chánh văn phòng Nội các Nhật Seiji Kihara nói.

Ông nói thêm rằng các hòn đảo trên "là lãnh thổ của Nhật theo cả quan điểm lịch sử và luật pháp quốc tế".

Ngoài ra, một số hãng truyền thông Nhật như NHK, Jiji Press dẫn lời các nguồn tin giấu tên của Bộ Quốc phòng nước này nói rằng một tàu hải quân Nga cũng bị phát hiện ở vùng tiếp giáp lãnh hải của quần đảo này vào sáng 4-7.

Vào tháng 5, các máy bay chiến đấu của TQ và Nga đã thực hiện các chuyến bay chung gần Nhật, khi các nhà lãnh đạo “Bộ tứ kim cương” (nhóm QUAD - liên minh giữa Nhật, Mỹ, Úc và Ấn Độ) gặp nhau tại Tokyo.

Dù các máy bay không xâm phạm không phận Nhật, Tokyo vẫn cho rằng đây là hành động khiêu khích vì diễn ra trùng thời điểm tổ chức hội nghị thượng đỉnh Bộ tứ.

Bắc Kinh nói rằng các chuyến bay nằm trong "kế hoạch hợp tác quân sự hàng năm" của TQ và Nga.